Ev tipi, hastane tipi ve ambulans tipi gibi çeşitleri bulunan ve bu alanlardaki hasta bakım ve acil müdahale işlemlerinde kullanılan, vakum yoluyla sıvı ya da partiküllerin çekilmesini sağlayan cihazlara cerrahi aspiratör denir. Yüksek emiş gücü sayesinde ameliyatlarda ve acil durumlarda da ihtiyaç duyulan cerrahi aspiratörler hastanelerde genellikle yoğun bakım, ameliyathane ve acil ünitelerde bulunur. Bunun yanı sıra hastanedeki tüm branşlarda ihtiyaç duyulabilmektedir. Günümüzde her ambulansta acil durumlarda kullanılmak üzere cerrahi aspiratör bulunmaktadır. 

Ağız içinde ya da soluk borusuna kaçan kusmuk, kan, mukus veya farklı partiküllerin temizlenmesini sağlayarak acil müdehaleleri daha etkin kılar.

Evde bakılan hastalarda ise genellikle trakeostomili olanların aspire işlemlerinde kullanılmaktadır. Cihaz yoluyla toplanılan ifrazat, cihazın toplama haznesinde biriktirilir. Bu haznelerin kullanım amacına yönelik birçok farklı çeşidi bulunduğu gibi tek kullanımlıkları da mevcuttur. 

Cerrahi aspiratörlerde kullanılan aksesuarlar ve filtrelerin düzenli olarak temizlenmesi ve yenilenmesi gerekir. Temizlik işleminin düzenli olarak yapılması hem hasta sağlığı  için hem de kullanan kişinin sağlığı için önem taşımaktadır. Düzenli temizlenen cihazların kullanım ömrü de artmaktadır.

Cerrahi aspiratörlerin ihtiyaca yönelik olarak farklı güçte çalışan çeşitleri bulunmaktadır. Amacına ve yerine göre farklı vakum kapasiteleri mevcuttur. Hastanelerde kulak burun boğaz ünitelerinde kullanılmak için üretilmiş 100ml/dakika kapasiteli aspiratör cihazları bulunmaktadır. Emiş kapasitesi düşük olan cihazların kullanılmasının nedeni hassas yapıya sahip vücut bölümlerine zarar vermemek içindir. Diş hekimleri ise ağız içinden sıvı çekmek için genelde 1000ml/dk kapasiteli aspiratörleri tercih eder. Özel durumlar dışında genellikle 10 litre/dakika ile 60 litre/dakika aralığındaki cihazlar kullanılır.

Evde ya da ambulansta kullanılmak üzere taşınabilir cerrahi aspiratörler de bulunmaktadır. Bataryalı ve bataryasız modelleri bulunan bu cihazlar taşınabilir büyüklükte olup, araç şarj adaptörleri sayesinde bataryaya ihtiyaç duymadan çalıştırılabilir veya cihazın bataryası şarj edilebilir. Taşınabilir cerrahi aspiratörlerin ağırlığı 4 ila 8 kg aralığındadır. Bataryasız cihazlar bataryası bulunan cihazlara göre daha hafiftir. Taşınabilir cerrahi aspiratörlerin vakum kapasiteleri hastane tipi aspiratörlere göre daha düşüktür. 

Cerrahi aspiratörlerin genellikle 1, 2, 3, 4, 5 ve 10 litrelik toplama kavanozları bulunur. Bu kavanozlar plastik ya da camdan üretilir ve cihazların üzerinde tek ya da çift kavanoz haznesi bulunabilir. Bu kavanozlarda otoklavlanabilir (yüksek basınç ve sıcaklıkta sterilizasyon) olma özelliği defalarca kullanılmasını sağlar. Bazı kavanozlar ise tek kullanımlıktır.